مهمترین اصطلاحات رایج بیمه عمر
بیمه: طبق ماده ۱ قانون بیمه مصوب سال ۱۳۱۶، بیمه به قراردادی اطلاق میشود که در آن یک طرف (بیمهگر) متعهد میگردد در ازای پرداخت وجهی از سوی طرف دیگر (بیمهگذار) خسارت ناشی از حادثه را جبران کند یا مبلغی مشخص را پرداخت نماید. بنابراین، مفهوم بیمه چیست در حقیقت به تأمین امنیت مالی افراد و نهادها در برابر حوادث ناخواسته اشاره دارد.
بیمهنامه: این سند کتبی، قراردادی است که شرایط آن باید بهصورت مکتوب تنظیم شود. بیمهنامه نتیجه توافق بین بیمهگر و بیمهگذار است و شامل جزئیات و مسئولیتهای طرفین بر اساس قوانین بیمه میباشد. به این ترتیب، دانستن اینکه بیمهنامه چیست و چه محتوایی دارد، برای هر فرد یا شرکتی که بهدنبال حفاظت از داراییها و سرمایههای خود است، ضروری است.
بیمهگر: شرکتی که بیمهنامه را صادر کرده و در ازای انجام تعهدات بیمهگذار، مسئولیتهای خود را طبق شرایط بیمهنامه بر عهده میگیرد.
بیمهشده: از اصطلاحات رایج بیمه عمر است و منظور از آن فردی است که زندگی یا فوت او اساس بیمهنامه است و مشخصات او در بیمهنامه ذکر شده.
بیمهگذار: فرد حقیقی یا حقوقی است که با تکمیل فرم درخواست و تعهد به پرداخت حق بیمه، قرارداد بیمه را امضا میکند. ممکن است بیمهگذار و بیمهشده یک نفر باشند و در صورت تفاوت، رضایت کتبی بیمهشده لازم است.
استفادهکنندگان یا ذینفعان بیمهنامه: افرادی هستند که نامشان در بیمهنامه بهعنوان دریافتکنندگان منافع ذکر شده و در صورت فوت بیمهشده یا پایان دورهی بیمهنامه، مزایای مربوط به آنها تعلق میگیرد.
نمایندهی بیمه: شخصی است که به نمایندگی از شرکت بیمه به فروش بیمهنامهها میپردازد.
بیمهی عمر: این قرارداد به بیمهگر اجازه میدهد تا در صورت فوت یا حیات بیمهشده، مبلغ سرمایهی بیمهنامه را بهصورت یکجا یا بهعنوان مستمری پرداخت کند.
اعتبار بیمهنامه: قرارداد بیمه پس از امضای بیمهنامه و پرداخت اولین قسط حق بیمه توسط بیمهگذار اعتبار مییابد، به شرطی که وضعیت سلامت بیمهشده تا آن زمان تغییر نکرده باشد.
حق بیمه: مبلغی است که بیمهگذار باید به بیمهگر پرداخت کند تا تعهدات بیمهگر بهوجود آید. در بیمهی عمر، به این مبلغ “حق بیمهی عمر” گفته میشود.
حق بیمهی سالیانه: حق بیمهای که بر اساس شرایط مشخص شده در بیمهنامه هر سال تکرار میشود.
حق بیمهی مازاد: این مورد زمانی است که بهدلیل شرایط خاص بیمهگذار، مبلغی بیشتر از میانگین حق بیمههای معمول دریافت میشود.
سرمایهی فوت: یکی دیگر از اصطلاحات رایج بیمهی عمر، سرمایهی فوت است و به مبلغی اطلاق میشود که بیمهگذار هنگام انعقاد قرارداد تعیین میکند و در صورت فوت بیمهشده در طول مدت بیمهنامه، بیمهگر موظف به پرداخت آن به ذینفع(ذینفعان) خواهد بود.
سرمایهی حیات: مبلغی که بیمهگذار در زمان انعقاد قرارداد تعیین میکند و در صورت زندهماندن بیمهشده در پایان مدت بیمهنامه، به ذینفع(ذینفعان) پرداخت میشود.
مدت بیمه: زمانی است که شرط دریافت منافع در آن تعریف شده، یعنی فوت یا زنده ماندن بیمهشده در این مدت ملاک پرداخت سرمایهی فوت یا سرمایهی حیات خواهد بود.
سال بیمهای: معادل یک سال تقویمی است که آغاز و پایان آن در بیمهنامه تعریف شده و هر ساله تکرار میشود.
شرایط عمومی: این شرایط بهطور کلی برای همهی بیمهگذاران و بیمهگران وضع شده و الزامی برای رعایت آنها وجود دارد.
شرایط خصوصی: این شرایط بهطور خاص برای هر بیمهنامه طراحی شده و شامل اطلاعات ویژه بیمهشده و بیمهگذار است. شرایط خصوصی معمولاً مهمتر از شرایط عمومی هستند.
پوشش اصلی: این پوشش شامل فوت به هر علت میباشد و در صورت فوت بیمهشده، سرمایه فوت به ذینفع(ذینفعان) پرداخت میشود.
پوشش اضافی: اکثر بیمهنامهها دارای پوششهای اضافی هستند که بیمهگذار میتواند با پرداخت حق بیمه بیشتر، آنها را به بیمهنامه اضافه کند. این پوششها معمولاً برای حفاظت مالی خانواده در برابر بیماریها، حوادث و نقص عضو طراحی شدهاند.
کارمزد: درصدی از حق بیمه است که به نمایندگان بیمه بابت فروش بیمه پرداخت میشود.
خطر: به حوادث احتمالی اشاره دارد که زمان وقوع آن مشخص نیست و تحت کنترل طرفین قرارداد بیمه نیست.
محدودهی سنی: این محدوده به سنین مجاز برای دریافت بیمه عمر اشاره دارد و از اصطلاحات رایج بیمه عمر است که معمولاً از ۱ ماهگی تا ۶۵ سالگی را در بر میگیرد.
فرم پیشنهاد بیمهنامه:برای عقد بیمه، بیمهگذار باید فرم پیشنهاد را تکمیل کند و کلیهی اطلاعات را بهطور صحیح ارائه دهد. بیمهگر بر اساس این اطلاعات میتواند ریسک بیمهشده را ارزیابی کند.
اصل نفع بیمهای: این اصل به ذینفع بودن بیمهگذار نسبت به مورد بیمه اشاره دارد. در بیمههای عمر، خانواده بیمهشده در صورت فوت او دچار خسارت مالی میشوند.
حداکثر حسن نیت: طرفین قرارداد بیمه موظف به ارائه اطلاعات دقیق و صادقانه هستند. بیمهگذار باید تمامی جزئیات مهم را که میتواند بر ارزیابی ریسک تأثیر بگذارد، اعلام کند.
اصل غرامت: بیمهگذار نباید از بیمه سود ببرد و بیمهگر فقط موظف به جبران خسارت تا سقف تعهدات بیمهنامه است.
اصل جانشینی: بیمهگر پس از پرداخت خسارت، در برابر اشخاص مسئول حادثه قائم مقام بیمهگذار میشود.
معاینات پزشکی: بیمهگذار باید اطلاعات پزشکی خود را به بیمهگر ارائه دهد و بیمهگر میتواند قبل از صدور بیمهنامه، معاینات پزشکی انجام دهد.
نقص عضو: به از دست دادن توانایی انجام کار یک عضو بهعلت حادثه اطلاق میشود.
ازکارافتادگی دائم و کامل: ناتوانی دائمی بیمهگذار در انجام وظایف شغلی به دلیل بیماری یا حادثه که تأیید پزشک بیمهگر را میطلبد یکی دیگر از اصطلاحات رایج بیمه عمر که به آن ازکارافتادگی دائم یا کامل میگویند.
مستمری: در بیمهنامههای عمر اندوختهدار، مبلغ اندوخته میتواند بهصورت مستمری معین یا مادامالعمر پس از پایان دوره بیمهنامه پرداخت شود.
بیمهنامه انفرادی زندگی: این بیمهنامه زندگی فرد و بستگانش را تحت پوشش قرار میدهد.
بیمهنامه تمام عمر: در این مورد از اصطلاحات بیمه عمر، حق بیمه برای کل عمر یا مدت مشخصی پرداخت میشود و مزایای آن پس از فوت بیمهشده به بازماندگان پرداخت میشود.
پوشش بیمهای: این عبارت، از اصطلاحات بیمهای رایج است و به میزان ریسک یا مسئولیتی اشاره دارد که تحت پوشش بیمه قرار میگیرد و بیمهگر متعهد به تأمین آن در مقابل حق بیمه است.
بیمه عمر گروهی: این مورد از اصطلاحات بیمه عمر است و برای تعدادی از کارکنان یک سازمان طراحی شده و معمولاً توسط کارفرما تأمین میشود.
بیمه مستمری عمر: این نوع بیمه متعهد به پرداخت مستمری برای مدت معین یا بهصورت دائمی است.
از کارافتادگی موقت: از اصطلاحات بیمهی درمان است و به ناتوانی موقت در انجام کار به دلیل حادثه یا آسیبدیدگی اشاره دارد.
از کارافتادگی دائم کلی: از دست دادن کامل توانایی انجام کار در یک یا چند عضو بدن بهصورت دائمی، مانند نابینا شدن یا قطع عضو.
موضوع بیمهنامه: شامل تعهدات بیمهگر در خصوص پرداخت مزایای بیمه عمر در صورت فوت بیمهشده یا در پایان دورهی بیمهنامه است.
منافع بیمهنامه: برای درک آنکه منظور از منافع بیمهنامه چیست باید گفت، این منافع به مبلغی اشاره دارد که در صورت فوت بیمهشده یا پایان دوره بیمهنامه به ذینفعان پرداخت میشود.
هزینههای بیمهی عمر: شامل هزینههای اداری، هزینههای بیمهگری، کارمزد تقسیط، هزینه فوت و پوششهای اضافی است که از کل حق بیمه کسر میشود.
ارزش بازخرید: در بیمههای عمر، اگر بیمهگذار پس از مدتی تمایلی به ادامه قرارداد نداشته باشد، میتواند بیمهنامه را بازخرید کند.
اندوختهی ریاضی: این اندوخته از اصطلاحات رایج بیمه عمر که به بیمههای عمر اختصاص دارد و شامل مبالغ باقیمانده از حق بیمهها پس از کسر هزینهها است و به منظور پرداخت تعهدات آتی بیمهگر نگهداری میگردد.
اندوختهی فنی: این ذخیره پشتوانهای برای تأمین خسارتهای بیمهشده و هزینههای عمومی مرتبط است و برای هر بیمهنامه، از تاریخ صدور تا پایان اعتبار آن محاسبه و نگهداری میشود.