آشنایی با حرفه‌ای‌ترین روش‌های ارزش‌گذاری سهام

ارزش گذاری سهام چیست؟

ارزش‌گذاری سهام (valuation)، فرایند تخمین ارزش واقعی یک شرکت از طریق تحلیل پارامترهای مختلف است. این فرایند نقش کلیدی در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری دارد و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با آگاهی از ارزش واقعی سهام، فرصت‌های سودآوری را شناسایی کنند. به طور کلی، ارزش‌گذاری سهام به بررسی دارایی‌ها، جریان‌های نقدی، سودآوری و مقایسه با سایر دارایی‌ها پرداخته و روش‌های متنوعی دارد که هرکدام کاربرد خاص خود را دارند.

در بازار سرمایه، هدف یافتن سهام‌های ارزان است. اما سهام ارزان به‌معنای پایین بودن قیمت آن نیست، بلکه به این معناست که ارزش بازار آن کمتر از ارزش واقعی یا ذاتی آن است. بنابراین، ارزیابی دقیق و معتبر ارزش سهام برای سرمایه‌گذاران و صاحبان کسب‌وکار اهمیت دارد تا تصمیمات بهتری اتخاذ کنند و بازدهی سرمایه‌گذاری یا فروش را افزایش دهند.

برای ارزش‌گذاری سهام، روش‌هایی نظیر ارزیابی مبتنی بر دارایی‌ها، جریان‌های نقدی تنزیلی، سودآوری و مقایسه‌ای وجود دارد. این روش‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا از تغییرات نوسانات بازار فاصله بگیرند و بر اساس تحلیل‌های دقیق و علمی، تصمیمات سرمایه‌گذاری بهتری بگیرند. فرایند ارزش‌گذاری، نیازمند تخصص و اطلاعات دقیق است و اگر به درستی انجام شود، می‌تواند در تخصیص بهینه منابع سرمایه‌ای و تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری بسیار مؤثر باشد.

انواع روش‌های ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها

برای ارزیابی شرکت‌ها و دارایی‌ها، چندین روش کلیدی وجود دارد که هر کدام به نوعی به تحلیل ارزش واقعی کمک می‌کند. در ادامه روش‌های ارزش‌گذاری شرکت‌ها را بررسی می‌کنیم:

1. ارزش‌گذاری بر اساس دارایی‌های یک شرکت: این روش به بررسی و ارزیابی دارایی‌های ملموس و غیرملموس یک شرکت می‌پردازد تا ارزش کل آن را مشخص کند.
2. ارزش‌گذاری براساس جریان‌های نقدی تنزیلی: در این روش، جریان‌های نقدی آینده‌ی شرکت به ارزش کنونی تنزیل می‌شود تا ارزش واقعی سهام تعیین گردد.
3. ارزش‌گذاری بر اساس سودآوری شرکت: این روش به تحلیل و پیش‌بینی سودآوری آتی شرکت و تاثیر آن بر ارزش سهام می‌پردازد.
4. ارزش‌گذاری بر اساس معیارهای مقایسه‌ای: در این روش، ارزش سهام شرکت با معیارهای مشابه در صنعت یا بازار مقایسه می‌شود تا ارزش نسبی آن مشخص گردد.

فرایند ارزش‌گذاری سهام به چه صورت است؟

فرایند ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها شامل مراحل کلیدی زیر است:

1. درک جامع از فعالیت شرکت و صنعت: در این مرحله، تحلیلگر باید شناخت کامل و عمیقی از شرایط اقتصادی کلان، صنعت مربوطه و موقعیت شرکت در مقایسه با رقبا به‌دست آورد. این درک به تعیین نحوه تأثیر عوامل خارجی و داخلی بر عملکرد شرکت کمک می‌کند.
2. پیش‌بینی عملکرد آینده: در این بخش، تحلیلگر با استفاده از داده‌های تاریخی و روندهای بازار، سعی در پیش‌بینی سودآوری و جریان‌های نقدی آینده شرکت می‌کند. این پیش‌بینی‌ها در مدل‌های ارزش‌گذاری به‌کار می‌رود.
3. انتخاب روش مناسب ارزش‌گذاری: بسته به ویژگی‌های خاص شرکت و اهداف تحلیلگر، یکی از روش‌های ارزش‌گذاری مناسب انتخاب می‌شود. این روش‌ها می‌توانند شامل ارزیابی بر اساس دارایی‌ها، جریان‌های نقدی تنزیلی، سودآوری یا معیارهای مقایسه‌ای باشند.
4. محاسبه ارزش جاری شرکت: با استفاده از روش ارزش‌گذاری انتخابی و پیش‌بینی‌های انجام‌شده، ارزش جاری شرکت محاسبه می‌شود. این مرحله شامل تحلیل دقیق و تنظیم مدل‌های مالی است.
5. تفسیر و استفاده از نتایج: نتایج به‌دست‌آمده از ارزش‌گذاری سهام برای ارائه توصیه‌های سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. تحلیلگر تصمیم می‌گیرد که آیا سهام شرکت مناسب سرمایه‌گذاری است یا خیر و این توصیه‌ها به تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری کمک می‌کند.

نحوه ارزش‌گذاری سهام یک شرکت چگونه است؟

روش‌های ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. روش‌های ارزش‌گذاری مطلق (مستقل): این روش‌ها بر اساس تحلیل عوامل بنیادی شرکت انجام می‌شود و شامل مدل‌هایی است که به بررسی صورت‌های مالی شرکت پرداخته و به عواملی مانند جریان‌های نقدی، سود سهام و نرخ رشد توجه می‌کنند. مهم‌ترین مدل‌های این دسته عبارتند از:
   • مدل تنزیل جریان نقدی (DCF): این مدل ارزش فعلی جریان‌های نقدی آینده شرکت را محاسبه می‌کند. برای این کار، پیش‌بینی‌هایی از جریان‌های نقدی آینده، نرخ تنزیل و ارزش نهایی شرکت مورد نیاز است.
   • مدل ارزش خالص دارایی‌ها (NAV): این مدل ارزش دارایی‌های شرکت را منهای بدهی‌های آن تخمین می‌زند و بیشتر برای شرکت‌هایی با دارایی‌های ملموس و قابل‌توجه و جریان‌های نقدی ثابت مناسب است.
   • مدل تنزیل سود نقدی (DDM): این مدل که به نام مدل گوردون نیز شناخته می‌شود، ارزش سهام را براساس مجموع ارزش فعلی سودهای نقدی آینده محاسبه می‌کند و مناسب شرکت‌های با سیاست تقسیم سود پایدار است.
2. روش‌های ارزش‌گذاری نسبی (قیاسی): در این روش‌های ارزش‌گذاری سهام، شرکت‌ها با استفاده از نسبت‌ها و ضریب‌ها با شرکت‌های وابسته مقایسه می‌شوند. این روش‌ها به‌دلیل سادگی محاسبات و مفاهیم آسان‌تر، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند اما ممکن است نکات حساس را نادیده بگیرند. مدل‌های کلیدی این دسته عبارتند از:

• نسبت قیمت به سود محقق شد‌ه(P/E): این نسبت قیمت سهم را به سود هر سهم تقسیم می‌کند و نشان می‌دهد، سرمایه‌گذاران حاضرند چه مقدار برای هر دلار سود کسب شده توسط شرکت بپردازند. P/E بالا، یعنی سرمایه‌گذاران حاضر به پرداخت پول بیشتر برای رشد آینده شرکت هستند.

1. • نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B): این نسبت قیمت سهم را به ارزش دفتری هر سهم تقسیم می‌کند و نشان‌می‌دهد، سرمایه‌گذاران حاضرند برای دارایی‌های شرکت چه میزان هزینه کنند.

3. ارزش‌گذاری سهام بر مبنای جریان نقدی آزاد، که نمونه‌ای از ارزش‌گذاری مطلق است، بر اساس این است که هر سهم نمایانگر مالکیت در بخشی از جریانات نقدی آینده شرکت است. این روش به دو زیرشاخه تقسیم می‌شود:

• جریان نقدی آزاد به شرکت (FCFF): این میزان، جریان نقدی قابل‌توزیع بعد از پرداخت هزینه‌های عملیاتی و سرمایه‌ای است و به همه سرمایه‌گذاران شرکت تعلق دارد.
• جریان نقدی آزاد به سهام‌داران (FCFE):این مدل، جریان نقدی آزاد شرکت پس از کسر هزینه‌های بدهی و پرداخت‌های مالی است و نشان‌دهنده میزان نقدینگی موجود برای سهام‌داران است.

این روش‌ها به تحلیلگران کمک می‌کنند تا با توجه به اهداف و ویژگی‌های شرکت، ارزیابی دقیقی از ارزش سهام داشته باشند.