امروزه روشهای متفاوت و گوناگونی جهت سرمایهگذاری وجود دارد که از مهمترین این روشها میتوان به استفاده از صندوقهای سرمایهگذاری در قالب یک سرمایهگذاری غیرمستقیم اشاره کرد. امروزه سرمایهگذاران بسیاری مدیریت دارایی و سرمایه خود را به صندوقها میسپارند. اگر شخصی دانش و تخصص کافی یا زمان لازم جهت سرمایهگذاری بهصورت مستقیم را نداشته باشد یکی از عاقلانهترین راهحلها سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری است.
صندوقهای بسیار زیادی وجود دارند که باید باتوجهبه عوامل گوناگونی که از مهمترین آنها میتوان به بازده و تجربه صندوق اشاره کرد. یکی از آنها را انتخاب نمود. ریسکپذیری افراد با یکدیگر متفاوت است و ممکن است ریسک بالا، متوسط و یا کمی را تقبل کنند باتوجهبه این ریسکپذیری، شخص ممکن است صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت یا یک صندوق سرمایهگذاری سهامی یا حتی جسورانه را انتخاب نماید. افرادی که میخواهند بهتازگی فعالیت در بازارهای مالی را آغاز نمایند میتوانند بهجای خرید مستقیم سهام در بورس، اقدام به سرمایهگذاری از طریق صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بهصورت خرید واحدهای سرمایهگذاری صندوق نمایند.
کسب سود از طریق خرید واحدهای صندوق سرمایهگذاری
افرادی که واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری را خریداری میکنند از دو طریق افزایش ارزش خالص داراییهایشان و فروش واحدها و دریافت سود تقسیمی سالانه صندوقها کسب درآمد میکنند. این فرایند کسب سود تقریباً مشابه سرمایهگذاری مستقیم است. اما با این تفاوت که با سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری دیگر نیازی به پیگیری مداوم بازارها و صرف وقت زیادی برای تحلیل آنها ندارد و این کار توسط افراد و تیمهای باتجربه و ماهر اتفاق میافتد.
مزایای سرمایهگذاری از طریق صندوقهای سرمایهگذاری
مدیریت حرفهای داراییهای شخص توسط افراد مجرب و تیم سرمایهگذاری صندوقها از مهمترین مزایای صندوقها است. همچنین طبق قوانین سازمان بورس، آنها اغلب سبدهای دارایی متنوعی شامل اوراق بهادار و داراییهای نقدی را تشکیل میدهند. این مورد موجب کاهش ریسک سرمایهگذاری میگردد.
صندوقهای سرمایهگذاری بهصورت مرتب تحت نظارت سازمان بورس قرار میگیرند. فعالیتهای حسابرسی آنها نیز بازرسی گردیده و اطلاعات آنها شفاف و بهروز خواهد بود. همچنین ازآنجاییکه صندوقها محل جمعشدن سرمایههای خرد و تبدیلشدن آنها به یک سرمایه قابلتوجه هستند. از مزایای سرمایهگذاری بزرگ نیز برخوردار خواهند بود و همچنین هزینههای تحلیل و ارزشگذاری و خریدوفروش و … نیز بین سرمایهگذاران تقسیم شده و کاهش مییابد. به عبارت بهتر بهرهگیری از صرفههای ناشی از مقیاس در این روش از سرمایهگذاری به میزان قابل قبولی وجود دارد.
اما یکی از اصلیترین مزایای صندوقهای سرمایهگذاری نقدشوندگی آنها است. سرمایهگذاری در صندوقها به ما امکان نقدشوندگی سریع سرمایهمان را خواهد داد و این بدان معناست که در زمان کم و با هزینهی مبادلاتی اندک امکان خروج از سرمایهگذاری و تبدیل دارایی به پول نقد وجود خواهد داشت. این امر میتواند توسط ضامن نقدشوندگی انجام شده و این رکن وظیفهی انجام آن را عهدهدار میشود.
ضامن نقدشوندگی صندوقهای سرمایهگذاری
سرمایهگذارانی که اقدام به خرید واحدهای صندوق سرمایهگذاری میکنند ممکن است هر لحظه بخواهند واحدهای خود را ابطال کرده و دارایی خود را نقد کنند. در صندوقهای مبتنی بر ساختار صدور و ابطال احتمال دارد صندوق در شرایطی باشد که وجه نقد کافی جهت ابطال واحدهای سرمایهگذاران را در اختیار نداشته باشد و یا وجه نقدی برای پرداخت سود دورهای نداشته باشد و در این هنگام کاربرد اصلی ضامن نقدشوندگی مشخص خواهد شد. نقدشوندگی در تمامی بازارها و سرمایهگذاریها یکی از مهمترین فاکتورها تلقی میشود. دارایی که نقدشوندهتر باشد. برای ما دارای محبوبیت بیشتری است و بیشتر میتواند نقش جایگزین پول را بازی کند.
ضامن نقدشوندگی یک رکن اساسی صندوقهای سرمایهگذاری است که میتواند این اطمینان را ایجاد نماید که سرمایهگذاران هر زمان بخواهند داراییشان را نقد کنند، واحدهای آنها را ابطال کرده و پول نقد به آنها پرداخت شود. همچنین در شرایطی که قرار است سود سرمایهگذاران پرداخت گردد و سرمایه نقدی کافی در صندوق فراهم نیست. این مشکل توسط ضامن نقدشوندگی مرتفع میگردد.
میزان اهمیت ضامن نقدشوندگی
ضامن نقدشوندگی صندوقها یک مزیت بسیار مهم برای صندوقهای سرمایهگذاری به شمار میرود. اما این به آن معنا نیست که وجود ضامن نقدشوندگی برای صندوق الزامی است. اگرچه مزیتهای ضامن نقدشوندگی برای سرمایهگذاران مشخص شده. اما وجود آن موجب افزایش هزینههای صندوق سرمایهگذاری گردیده و مقداری از بازدهی آن را برای سرمایهگذاران کاهش خواهد داد.
به تفاوت ضمانت نقدشوندگی و قابلیت نقدشوندگی توجه کنید!
دو مفهوم ضامن نقدشوندگی و قابلیت نقدشوندگی صندوقها دو موضوع نزدیک به هم اما دارای تفاوت بنیادی و بسیار مهم است. ضمانت نقدشوندگی که توسط صندوقها انجام میگیرد توافق و قراردادی اساسی مابین یک شرکت تأمین سرمایه، بانک یا مؤسسهای مالی با صندوق سرمایهگذاری است که ابطال واحدهای سرمایهگذاری صندوق را بر عهده گرفته و نقدشوندگی پول سرمایهگذاران را تضمین میکند. به بیان دیگر وقتی از ضامن نقدشوندگی صحبت میکنیم. به یک شخص یا شرکت حقوقی اشاره میکنیم که مسئولیت رسمی نقدشوندگی سرمایه ما و ابطال واحدها را بر عهده گرفته و موظف است سرمایه ما را که در صندوق است نقد کند و دیگر نگرانی جهت صرف زمان طولانی برای فروش دارایی یا صرف هزینههای مبادلاتی بالا برای فروش دارایی برای ما وجود نداشته باشد.
این در حالی است که قابلیت نقدشوندگی یک مفهوم کلی در سرمایهگذاری است و به معنای سرعت و همینطور میزان هزینهی لازم جهت تبدیل دارایی به پول نقد در هر سرمایهگذاری تعریف میشود. توجه به این نکته خالی ازلطف نیست که لزوماً تمامی سرمایهگذاریها حتی اگر از وضعیت نقدشوندگی خوبی برخوردار باشند. دارای ضامن نقدشوندگی نیستند. اما برای برخی از صندوقهای سرمایهگذاری این رکن تعریف شده است که برای فهمیدن دارابودن یا نبودن ضامن نقدشوندگی در یک صندوق سرمایهگذاری میتوان به اساس-نامه و امیدنامهی آن صندوق مراجعه کرد.
هزینههای ضامن نقدشوندگی صندوق
باید دقت نمود که وجود ضامن نقدشوندگی صندوق تا چه میزان و بر حسب چه شرایطی میتواند برای ما فایده بیشتر و در چه شرایطی برای ما هزینههای غیرضروری و کاهش بازدهی به ارمغان بیاورد. صندوقهایی بدون ضامن نقدشوندگی زیادی وجود دارند که دارای سودهای دورهای منظم هستند و بهموقع هستند و سرمایهگذاران آنها از وضعیت سرمایهشان در آن صندوقها رضایت دارند. طبیعتاً بهرهگیری از این رکن هزینههایی را به همراه خواهد داشت.
هزینههای ضامن نقدشوندگی، مواردی هستند که صندوقها اغلب از محل داراییهای موجود در صندوق به رکن ضامن نقدشوندگی پرداخت میکنند. پرداخت این مبالغ از طرف صندوق موجب بالارفتن هزینههای آن و تبع کاهش مقداری از بازده صندوق میگردد.
ضامن نقدشوندگی و بازارگردانها
بازارگردانها نیز عملکردی نسبتاً مشابه رکن ضامن نقدشوندگی دارند. اما دارای تفاوتهایی با آنها هستند. همانطور که در مقالهی صندوق سرمایهگذاری به آن پرداختیم. صندوقهای سرمایهگذاری از منظر نوع مبادله، به دو دستهی صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله ETF و صندوقهای مبتنی بر ساختار صدور و ابطال تقسیمبندی میشوند. رکن بازارگردان مختص صندوقهای قابل معامله یا همان ETF است که به بهبود وضعیت معاملات واحدهای صندوق مدنظر کمک خواهد کرد. بنابراین میتوان گفت بازارگردانها وظیفهای مشابه ضامن نقدشوندگی را در صندوقهای قابل معامله خواهند داشت تا سرمایهگذاران در این صندوقها نیز نگران افتوخیز و صفهای خریدوفروش طولانی در صندوق سرمایهگذاری مدنظرشان را نداشته باشند.
نتیجهگیری پیرامون ضامن نقدشوندگی صندوقها
امروزه در جهان سرمایهگذاران زیادی توسط صندوقهای سرمایهگذاری اقدام به سرمایهگذاری میکنند. کارشناسان صندوقها مدیریت سرمایهی این سرمایهگذاران را در اختیار داشته و با بهکارگیری و سرمایهگذاری آن در سبد متنوعی از اوراق و سهام سود خوبی را به ارمغان میآورند. از مزیتهای مهم و اساسی صندوقهای سرمایهگذاری، امکان وجود ضامنهای نقدشوندگی در برخی از آنها است که با وجود افزایش هزینههای صندوق و کاهش مقدار کمی از بازدهی آنها، نقدشوندگی پول سرمایهگذاران را در شرایطی که صندوق پول نقد کافی جهت نقدکردن مطالباتشان را ندارد، تضمین میکند.