برای ورود به هر بازاری آشنایی با قوانین و اصول آن بازار الزامی است. بازار سهام و ارزهای دیجیتال نیز از این قانون مستثنا نیستند. برای کسب سود و دوام‌آوردن در بازارهای مالی ذکر شده، آشنایی با تحلیل تکنیکال امری مهم و حیاتی است. تحلیل تکنیکال یکی از انواع تحلیل‌هایی است که برای کسب سود در بازارهای مالی به تحلیلگران و معامله‌کنندگان کمک می‌کند. تحلیل تکنیکال شامل الگوهایی است که تحلیلگران می‌توانند با استفاده از آنها روند قیمتی سهم را در آینده با تقریب خوبی پیش‌بینی کنند. یکی از این الگوها، الگوی پرچم است. تحلیلگران می‌توانند با استفاده از این الگو و نتایج آن ریسک سرمایه‌گذاری خود را تا حد قابل‌‌‌‌‌‌توجهی کاهش دهند. در این مقاله قصد داریم ابتدا تعریف دقیقی از این الگو ارائه کنیم. سپس انواع الگوی پرچم را بشناسیم و به تفاوت‌های میان آنها اشاره کنیم و در ادامه با شناخت ویژگی‌های این الگو چگونگی معامله به کمک این الگو را بیاموزیم.
الگوی پرچم چیست؟
الگوی پرچم (flag) به دلیل شباهت ظاهری با پرچم و میله‌‌‌‌‌‌ی آن، به این نام نام‌گذاری شده است. در واقع این الگو بیانگر یک حرکت پر قدرت صعودی یا نزولی است که میله پرچم را تشکیل می‌دهد و در ادامه با یک حرکت دارای نوسان بر خلاف جهت حرکت میله پرچم تشکیل می‌شود. الگوی پرچم یکی از انواع الگوهای ادامه‌دهنده است. به این معنی که پس از تشکیل پرچم، روند قیمتی سهم در همان راستای حرکت قبلی (میله پرچم) به مسیر خود ادامه می‌دهد. به همین دلیل این الگو همواره پس از رشد یا اصلاح شدید قیمتی رخ می‌دهد.
مطلب پیشنهادی: کندل چکشی چیست؟
اجزای اصلی الگوی پرچم
الگوی پرچم از دو جز اصلی تشکیل شده است:
- میله پرچم: میله‌‌‌‌‌‌ی پرچم بیانگر حرکت شارپ و پرشتاب قیمت است که اگر صعودی باشد با شکستن خط مقاومت و اگر نزولی باشد با شکستن خط حمایت همراه است.
- پرچم: یک حرکت اصلاحی در خلاف جهت حرکت میله پرچم است که قدرت و توان سهم را برای ادامه حرکت در راستای حرکت میله پرچم جمع می‌کند.
انواع الگوی پرچم
بدنه‌‌‌‌‌‌ی پرچم میتواند شکل‌های متفاوتی داشته باشد که دو الگوی پرچم مستطیلی و مثلثی از پرکاربردترین انواع این الگو به شمار می‌روند.
الگوی پرچم مستطیلی: در این الگو روند اصلاحی قیمت سهم در میان دو خط موازی که خطوط حمایت و مقاومت هستند نوسان می‌کند. این نوسان همراه با اصلاح، این فرصت را به سهم می‌دهد تا در روند اصلی خود به حرکت ادامه دهد.
الگوی پرچم مثلثی: الگوی پرچم مثلثی در تحلیل تکنیکال به الگویی گفته می‌شود که سهم پس از حرکت شارپ خود در راستای میله پرچم، در قالب یک مثلث به اصلاح می‌پردازد.
یکی از عوامل مهمی که الگوی پرچم را معتبر می‌کند حرکت شارپی سهم یا همان میله پرچم است. اگر حرکت در این قسمت با شکستن خطوط مقاومت یا حمایت همراه باشد و حجم معاملات در طول این حرکت بالا باشد می‌توان از اعتبار الگوی پرچم مطمئن شد؛ در غیر این صورت ورود و معامله در سهم ریسک زیادی را به همراه خواهد داشت.
الگوهای پرچم صعودی و نزولی
الگوی پرچم میتواند به هر دو صورت صعودی و نزولی اتفاق بیفتد.
- الگوی پرچم صعودی
الگوی پرچم صعودی در وضعیتی نمایان می‌شود که سهم پس از یک صعود شارپ در بدنه پرچم به اصلاح قیمت می‌پردازد. در این حالت تعدادی از سهام‌داران پس از یک رشد قیمتی خوب که میله پرچم باشد اقدام به فروش سهام می‌کنند. این امر دلیل اصلاح در بدنه پرچم است؛ اما پس از مدتی که سهم قیمت خود را تثبیت کرد و انرژی لازم جهت رشد مجدد را به دست آورد، مجدداً به روند اصلی خود باز می‌گردد و رشدی به‌اندازه رشد میله پرچم را به همراه دارد. باتوجهبه تحلیل وضعیتی که از الگوی پرچم صعودی داشتیم، بهترین و کم‌‌‌‌‌‌ریسک‌‌‌‌‌‌ترین زمان برای ورود به سهم زمانی است که نمودار قیمت سقف پرچم را می‌شکند یا به آن پولبک می‌زند که تحلیلگران می‌توانند باتوجهبه استراتژی‌های معاملاتی خود یکی از این دو گزینه را انتخاب کنند. - الگوی پرچم نزولی:
الگوی پرچم نزولی همان‌طور که از نام آن پیداست زمانی نمایان می‌شود که سهم پس از یک ریزش شدید در مرحله اصلاح قیمتی قرار می‌گیرد. در واقع در این الگو بدنه پرچم در پایین میله پدیدار می‌شود. به همین دلیل برخی از تحلیلگران به این الگو، الگوی پرچم برعکس نیز می‌گویند. به بیان دیگر وقتی که سهم با یک ریزش قیمتی شدید مواجه می‌شود، تعدادی از فعالین بازار قیمت سهم را برای خرید مناسب می‌پندارند که این امر سبب تثبیت قیمت سهم می‌شود. اما پس از مدتی مجدداً سهم به‌اندازه طول میله ریزش خواهد داشت. بدین ترتیب و باتوجهبه تحلیل رفتار سرمایه‌گذاران بهترین نقطه جهت ورود به معامله‌‌‌‌‌‌ی sell در زمانی که الگوی پرچم نزولی نمایان می‌شود، زمانی است که خط حمایتی در کف پرچم می‌شکند یا نمودار قیمت بر کف پرچم پولبک می‌زند. البته به دلیل فراهم نبودن امکان انجام معاملات sell در بورس ایران، استفاده از این الگو کاربرد کمتری دارد.
ویژگی‌های الگوی پرچم
هر الگوی پرچم در حالت کلی با شش ویژگی منحصربه‌فرد شناخته می‌شود که در ادامه به بررسی هر کدام از این ویژگی‌ها خواهیم پرداخت.
- قطب پرچم: به خط فرضی که نقطه ابتدایی شروع روند را به بالاترین یا پایین‌ترین نقطه پرچم وصل می‌کند قطب پرچم می‌گویند. به عبارتی دیگر قطب پرچم خطی است از ابتدای پرچم تا انتهای پرچم.
- مساحت پرچم: همان‌طور که مطرح شد ناحیه تثبیتی که در راستای اصلاح حرکت شارپ میله پرچم تشکیل می‌شود بدنه پرچم نام دارد که میتواند به شکل مستطیل یا مثلث باشد. نکته قابل‌توجه در مورد مساحت پرچم این است که میزان اصلاح قیمت نباید از ۵۰ درصد قطب پرچم بیشتر باشد. این امر سبب ایجاد تقارن در بدنه پرچم می‌شود.
- نقطه شکست: اگر قیمت سهم بالاتر از خط مقاومت خود به مسیر خود ادامه دهد، به نقطه برخورد نمودار قیمت با خط مقاومت، نقطه شکست می‌گویند. تحلیلگران علاوه بر اینکه از نقطه شکست برای شناسایی الگوی پرچم استفاده می‌کنند، این نقطه را به‌عنوان نقطه ورود به سهم نیز در نظر می‌گیرند.
- خط مقاومت: یک خط فرضی که قیمت نسبت به پیشروی از آن حساس است و در زمان برخورد با آن با واکنش بازگشتی روبرو می‌شود.
- خط حمایت: یک خط فرضی که در مقابل ریزش قیمت واکنش نشان می‌دهد و اجازه افول از این نقطه را نمی‌دهد.
- پیش‌بینی قیمت: مقدار صعود یا ریزش قیمتی پس از ظهور الگوی پرچم به‌اندازه طول میله پرچم خواهد بود. به رشد یا ریزش پیش‌بینی شده قیمت از نقطه شکست خط حمایت یا مقاومت تا خط حمایت یا مقاومت بعدی پیش‌بینی قیمت می‌گویند.
چگونگی معامله با الگوی پرچم
الگوی پرچم برای تحلیلگران کاربرد بسیاری دارد. اگر تحلیلگران مهارت کافی در استفاده از الگوی پرچم را داشته باشند، باتوجهبه اینکه الگوی پرچم نقاط ورود و خروج مشخصی دارد، معمولاً با درصد خطای پایینی همراه است. نکته مهم و قابل‌توجه در استفاده از این الگو این است که باید نقطه ورود و خروج را به‌درستی پیدا کرد. سهام‌داران باتجربه معمولاً منتظر می‌مانند تا کندل قیمتی سهم در نقطه‌ای بالاتر از نقطه شکست بسته شود. این امر سبب می‌شود تا تحلیلگران از شکسته‌شدن خط مقاومت مطمئن شوند و با خیال آسوده‌تری به معامله بپردازند. به همین دلیل این دسته از سرمایه‌گذاران در روز معاملاتی بعد از شکسته‌شدن خط روند، اقدام به خرید می‌کنند. در طرف مقابل برخی از سرمایه‌گذاران که از تایم فریم‌های کوتاه‌تری در نمودارهای تحلیلی خود استفاده می‌کنند ممکن است به‌اشتباه نقطه شکست را تشخیص دهند و با یک سیگنال اشتباه در دام نمودار قیمت بیفتند. در حالت کلی استفاده از الگوی پرچم در تحلیل تکنیکال علاوه بر داشتن مهارت، نیازمند صبر و حوصله است. زیرا تشخیص اشتباه نقطه ورود میتواند سهام‌داران را با زیان بزرگی همراه کند.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی الگوی پرچم که یکی از الگوهای مهم تحلیل تکنیکال است پرداختیم. الگوی پرچم بعد از یک رشد قیمتی شارپ که میله پرچم نام دارد اتفاق می‌افتد. پس از این رشد، قیمت سهم با تثبیت در کانال جدید قیمتی، حرکتی بر خلاف جهت حرکت شارپ خود دارد که به آن بدنه پرچم می‌گویند و دانستیم که بدنه پرچم میتواند مثلثی یا مستطیلی باشد. الگوی پرچم در حالت کلی به دودسته صعودی و نزولی تقسیم می‌شود و برای شناسایی الگوی پرچم باید به شش ویژگی مهم آن که شامل قطب پرچم، مساحت پرچم، نقطه شکست، خط مقاومت، خط حمایت و پیش‌بینی قیمت است توجه کرد
معامله‌گران بازارهای مالی و تحلیلگران همواره به دنبال پیداکردن نقاط شکسته‌شدن و تغییر روند هستند. الگوی پرچم به روش‌های مختلف میتواند به آنها کمک کند تا نقاط شکست روند را پیدا کنند یا حتی این نقاط را قبل از وقوع پیش‌بینی کنند. الگوی پرچم به طور گسترده در نمودارهای قیمت سهم‌های مختلف قابل رویت است و میتواند در شرایط نامطمئن بازار، یک اطمینان نسبی را برای تحلیلگران به ارمغان بیاورد. این الگو اگرچه خود به‌تنهایی کاربردهای بسیاری دارد و تحلیلگران برای تأیید این الگو نیازی به سایر الگوها ندارند، اما می‌توان از الگوی پرچم برای بهره‌برداری مطلوب از برخی الگوهای پیچیده‌تر نیز استفاده کرد. الگوهای پروانه و گارتلی که از دسته الگوهای هارمونیک به شمار می‌آیند از جمله الگوهایی هستند که برای راستی‌آزمایی خود به الگوی پرچم نیاز دارند.
