تقریباً در تمام شرکت‌ها و بنگاه‌های مالی که خدماتی را به طور مستقیم یا غیرمستقیم به مردم ارائه می‌دهند، مبلغی تحت عنوان کارمزد تعیین و دریافت می‌گردد. شما برای تمامی کارهای بانکی و مالی خود نظیر جابه‌جایی پول، خدمات کارت و … کارمزد پرداخت می‌نمایید. افرادی که به سرمایه‌گذاری در بورس مشغول هستند نیز از این کارمزدها بی‌اطلاع نبوده و می‌دانند که همه‌ی معاملات و فعالیت‌های آنها در بورس نیز شامل کارمزد کارگزاری‌ها می‌شود. اما کارگزاری چیست و چگونه و به چه میزان کارمزد دریافت می‌کند؟
کارگزاری چیست؟
کارگزاری‌ها شرکت‌های واسطه‌ای هستند که برقراری ارتباط میان خریداران و فروشندگان را بر عهده دارند. کارگزاری‌ها وظیفه‌ی اجرای سفارش‌ها و همین‌طور وظایف دیگری مثل خدمات مشاوره‌ای و بازارگردانی اوراق بهادار را نیز عهده‌دار هستند. خریدوفروش سهام، حق‌تقدم سهام، انواع اوراق بدهی، مشتقات و معاملات آتی در بورس و فرابورس همگی توسط کارگزاری‌ها انجام می‌شود. کارگزاری‌ها واسطه‌های تأمین زمینه‌های لازم جهت انجام سریع و راحت‌تر معاملات هستند و بدیهی است که در ازای ارائه این خدمات کارمزدی را از مشتریان خود دریافت نماید.
کارمزد کارگزاری‌ها برای خریدوفروش سهام
خریدوفروش سهام از اصلی‌ترین خدمات کارگزاری‌ها است. مبلغ کارمزد کارگزاری‌ها بر اساس یک مصوبه منتشر شده از سمت سازمان بورس و اوراق بهادار کشور تعیین شده است. کارمزد کارگزاری‌ها برای خرید سهام و حق‌تقدم سهام در بورس ۰.۳۷۱۲ درصد قیمت کل خرید و نیز کارمزد خرید سهام فرابورسی ۰.۳۶۳۲ درصد قیمت خرید تعیین و محاسبه شده است. همچنین کارمزد فروش در سهام و حق‌تقدم سهام در بازارهای بورس و فرابورس ۰.۸۸ درصد قیمت کل فروش است.
کارمزد کارگزاری‌ها در معاملات اوراق بدهی و پذیره‌نویسی
کارمزد کارگزاری‌ها جهت معاملات خرید اوراق بدهی و گواهی سپرده سرمایه‌گذاری ۰.۰۷۲۵ درصد قیمت کل خرید و کارمزد معاملات فروش نیز ۰.۰۷۲۵ درصد قیمت فروش آن می‌باشد.
بهتر است اشاره کنیم که کارمزد خریدوفروش‌های دوره‌ی پذیره‌نویسی بر عهده ناشر اوراق و در صورت واسطه بودن ناشر، نهاد بانی عهده‌دار پرداخت کارمزد می‌باشد. اوراق بدهی شامل انواع صکوک از جمله اجاره، مشارکت، رهنی، اوراق خزانه اسلامی، استصناع، منفعت و مرابحه می‌باشد. اوراق از پرداخت مالیات نیز معاف هستند.
کارمزد کارگزاری‌ها در معاملات اوراق تسهیلات مسکن
افرادی که قصد دریافت وام مسکن از بانک مسکن دارند، اقدام به خرید اوراق تسهیلات مسکن می‌نمایند و همان‌طور که مطلع هستید خرید اوراق تسهیلات مسکن نیازمند ثبت‌نام در نهادهای موردنیاز و گرفتن کد بورسی است. پس از دریافت کد بورسی می‌توانید اقدام به خرید این اوراق نمایید. کارمزد معاملات اوراق تسهیلات مسکن مطابق جدول زیر است.
نماد اوراق تسهیلات مسکن (تسه) مخفف تسهیلات می‌باشد که به‌عنوان یک برگ امتیازی توسط بانک مسکن منتشر می‌گردد. معاملات تسه در فرابورس انجام شده و کسانی که اقدام به خرید آن می‌کنند می‌توانند به‌ازای هر برگ پانصد هزار تومان وام از بانک دریافت نمایند. عموماً اوراق تسهیلات مسکن دارای سررسید دوساله و همچنین معاف از پرداخت مالیات هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص اوراق تسهیلات مسکن پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی نحوه‌ی خرید اوراق مسکن در سایت آکادمی دانایان را مطالعه کنید.
کارمزد کارگزاری‌ها در معاملات صندوق‌های ETF سهامی
استفاده از صندوق‌های قابل معامله یا ETF از محبوب‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری است. این روش برای معامله‌گران امکان بهره‌گیری از سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و مزایای آن را فراهم می‌کند. کارمزد معاملات صندوق‌های ETF برای معاملات خرید ۰.۱۱۶درصد قیمت کل معامله و نیز کارمزد کارگزاری معاملات فروش این صندوق‌ها ۰.۱۱۸۷۵ درصد قیمت فروش تعیین شده است. همچنین درباره معاملات صندوق‌های ETF بهتر است اشاره کنیم که این صندوق‌ها معاف از مالیات هستند.
کارمزد کارگزاری معاملات بورس کالای ایران
بازار بورس کالای ایران در سال ۱۳۸۲ تأسیس گردید و شامل بخش‌های مختلفی همچون کالاهای صنعتی، پتروشیمی و کشاورزی و … است. افرادی در بورس کالا معامله می‌کنند که می‌خواهند از ریسک و نوسان‌های قیمت کالاها در امان بمانند یا از نوسانات این قیمت‌ها کسب سود کنند. بورس کالای ایران نیز شامل کارمزدهایی است که برای گروه محصولات پتروشیمی و فلزی با محصولات گروه کشاورزی متفاوت می‌باشد. همچنین معاملات بورس کالا معاف از مالیات خواهد بود.
کارمزد معاملات بورس انرژی
آخرین بازاری که به بررسی کارمزد کارگزاری در آن می‌پردازیم، معاملات بورس انرژی ایران است. شرکت بورس انرژی ایران در سال ۱۳۹۱ تأسیس شده و به خریدوفروش شفاف حامل‌های انرژی پرداخته است. حامل‌های انرژی نظیر برق، نفت و گاز در این بازار به‌صورت کالا یا اوراق مبتنی بر کالا مبادله می‌گردند. این معاملات نیز دارای کارمزد خریدوفروش تعیین شده طبق مصوبه بورس انرژی هستند. کارمزد خرید از بورس انرژی ۰.۲۶۲ درصد قیمت کل خرید و نیز کارمزد فروش برابر ۰.۲۶۲ درصد نرخ کل فروش می‌باشد. معاملات بورس انرژی معاف از مالیات هستند.
