یکی از دانشهای درحالتوسعه در جهان امروزی بدون شک دانش سواد مالی است که فراگیری آن به آحاد مردم در راستای ایجاد شرایط مطلوبتر رفاهی در طول زندگی کمک خواهد کرد. یکی از سرفصلهای بسیار مهم در دانش مالی، مبحث سرمایهگذاری است که بهجرئت میتوان توصیهی به سرمایهگذاری را یک توصیهی فراگیر دانست. از این روی روشهای مختلفی در سرمایهگذاری مطرح میشود که بهطورکلی میتوان آنها را به دو دستهی سرمایهگذاری مستقیم و سرمایهگذاری غیرمستقیم از طریق صندوقهای سرمایهگذاری و سبدگردانها تقسیمبندی کرد. در فرایند سرمایهگذاری غیرمستقیم و بهرهگیری از صندوقهای سرمایهگذاری، شناخت سازوکار آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. برای این منظور در این مقاله قصد داریم تا در خصوص صدور و ابطال صندوقهای سرمایهگذاری، روش انجام آن، فرایندها و دلایل اهمیت آن توضیحاتی را ارائه دهیم. پیش از آن نیاز است تا به شرح مختصری از صندوقهای سرمایهگذاری و انواع آن بپردازیم.
صندوقهای سرمایهگذاری – صدور و ابطال صندوقهای سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری نوعی از نهادهای مالی هستند که از طریق آنها امر سرمایهگذاری غیرمستقیم به وقوع میپیوندد. صندوقهای سرمایهگذاری از طریق تجمیع وجوه سرمایهگذاران خرد و اختصاص آنها به محلهای مختلف سرمایهگذاری مطابق اساسنامه و امید نامه به کسب بازدهی برای سرمایهگذاران در صندوق و همچنین مدیران صندوق میپردازند. صندوقهای سرمایهگذاری، امکان بهرهگیری از دانش و تخصص افراد ذیصلاح در امر سرمایهگذاری در بازارهای مالی را به عموم مردم ارائه میدهد و از این طریق ضمن صرفهجویی در وقت و هزینهی افراد مختلف، به بهبود امر کسب بازدهی برای آنان نیز کمک خواهد کرد.
این نهادهای مالی برای افرادی که وقت و یا تخصص لازم در زمینهی سرمایهگذاری را ندارند بسیار سودمند و کمککننده خواهد بود. صندوقهای سرمایهگذاری را از جنبههای مختلفی میتوان تقسیمبندی کرد که در خصوص آن مفصلاً در مقالهای با عنوان صندوقهای سرمایهگذاری توضیحاتی را ارائه دادهایم و به شما مطالعهی این مقاله را در سایت آکادمی دانایان توصیه میکنیم. در این مقاله صرفاً به دستهبندی صندوقهای سرمایهگذاری از منظر نوع مبادلهی واحدهای آنها خواهیم پرداخت.
انواع صندوقهای سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری را از منظر نحوهی مبادلهی واحدهای آنها میتوان به دو دستهی صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله و صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر ساختار صدور و ابطال تقسیمبندی کرد. صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله همانطور که از نام آنها پیداست از طریق همان بستر معاملاتی سهام قابل سرمایهگذاری و خریدوفروش هستند. اما در خصوص صندوقهای مبتنی بر ساختار صدور و ابطال شرایط قدری متفاوت است و در این مقاله قصد داریم تا بیشتر در خصوص همین صندوقها و فرایند صدور و ابطال واحدهای آنها توضیحاتی را ارائه دهیم.
صدور و ابطال صندوقهای سرمایهگذاری چیست؟
منظور از صدور و ابطال صندوقهای سرمایهگذاری در واقع همان ورود به سرمایهگذاری و خروج از سرمایهگذاری در آنها است. به عبارت بهتر میتوان صدور واحدهای صندوق سرمایهگذاری را همارز خرید و ابطال واحدها را بهمثابه فروش واحدها در صندوقهای قابل معامله دانست.
بنابراین، هنگامی که افراد برای سرمایهگذاری در صندوقهای غیرقابلمعامله اقدام میکنند، درخواست خرید واحدها، صدور و در خواست فروش آنها همان ابطال واحدهای صندوق سرمایهگذاری است. حال ممکن است در خصوص نحوهی انجام این کار و سازوکار کشف قیمت در آن سؤالاتی برایتان وجود داشته باشد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
فرایند صدور و ابطال صندوقهای سرمایهگذاری چگونه است؟
پس از اتخاذ تصمیم در خصوص سرمایهگذاری غیرمستقیم و از طریق صندوقهای سرمایهگذاری، اگر صندوق سرمایهگذاری انتخاب شده مبتنی بر ساختار صدور و ابطال بود میبایست مراحلی را برای انجام این سرمایه-گذاری طی کنیم. در چنین شرایطی افراد سرمایهگذار میتوانند برای بار نخست با مراجعه به دفاتر و یا سایت صندوق سرمایهگذاری مدنظر اقدام به اخذ دسترسی آنلاین و بر خط به بستر مربوط به درخواست صدور و ابطال واحدهای صندوق کنند.
پس از این اتفاق، سرمایهگذاران میتوانند آن مبلغی از سرمایهی خود که قصد سرمایهگذاری آن در صندوق مدنظر را دارند بهحساب ارائه شده توسط صندوق واریز نمایند. پس از دو الی سه روزکاری و کشف قیمت واحدهای صندوق سرمایهگذاری در روزی که درخواست صدور انجام شده است، متناسب با کل مبلغ واریزی توسط سرمایهگذار بهحساب صندوق، واحدهای صندوق سرمایهگذاری به نام وی صادر خواهد شد. در خصوص ابطال واحدها نیز تقریباً همین شرایط و مراحلی طی میشود و پس از گذشت دو الی سه روز کاری از زمان درخواست ابطال صندوقها و کشف قیمت آنها در روز ابطال، مبلغ حاصله به سرمایهگذار پرداخت خواهد شد. در خصوص سازوکارهای کشف قیمت صدور و ابطال واحدهای صندوقها در ادامه توضیحاتی را ارائه خواهیم کرد.
تفاوت صندوق سرمایهگذاری با سبدگردانی چیست؟
دلایل اهمیت شناخت فرایند صدور و ابطال صندوق سرمایهگذاری
در فرایند سرمایهگذاری لازم است تا افراد حتی در حالتی که سرمایهگذاری غیرمستقیم را انتخاب میکنند با برخی از سازوکارها و اصطلاحات مربوط به سرمایهگذاری خود آشنا باشند. این امر سبب خواهد شد تا ضمن حصول اطمینان بیشتر در خصوص مسیری که در حال طیکردن آن هستند، با اطلاعات بهتر و بیشتری توانایی اتخاذ تصمیمات مناسب برای سرمایهگذاری را داشته باشند. اصطلاحات و مفاهیم متعدد دیگری نیز مانند ارکان مجامع و … وجود دارد که برای آشنایی بیشتر با آنها میتوانید به مقالات مرتبط با صندوقهای سرمایهگذاری در سایت آکادمی دانایان مراجعه کنید.
قیمت صدور و ابطال صندوقهای سرمایهگذاری
مطابق آنچه که در بخش فرایند صدور و ابطال واحدهای صندوق سرمایهگذاری مطرح کردیم، کشف قیمت واحدها دو الی سه روز کاری پس از تاریخ درخواست صدور یا ابطال صورت خواهد گرفت. حال ممکن است علت این تأخیر برای شما سؤال باشد؟ در پاسخ باید گفت که در صندوقهای صدور و ابطالی که قیمت واحدها توسط نیروهای عرضه و تقاضای بازار تعیین نمیشوند، فرایند تعیین قیمت باتوجهبه خالص ارزش داراییهای صندوق یا همان NAV آن سنجیده میشود. NAV در واقع همان خالص ارزش داراییهای صندوق است که متأثر از ارزش اوراق و یا سهام و بهطورکلی سبد دارایی صندوق سرمایهگذاری تغییراتی را تجربه خواهد کرد. در ادامه در خصوص مقدار خالص ارزش دارایی یا همان NAV برای صدور واحدها و همچنین برای ابطال آنها توضیحاتی را ارائه خواهیم کرد.
Nav صدور صندوقهای سرمایهگذاری
همانطور که پیشتر مطرح کردیم، درخواستهای صدور و ابطال واحدهای صندوق سرمایهگذاری بر اساس میزان NAV صندوقها تعیین شده و مطابق با آنها درخواستهای صدور یا ابطال صادر خواهد شد. اما نکتهی حائز اهمیت در خصوص میزان مبلغ لازم برای صدور یک واحد از صندوق سرمایهگذاری آن است که به دلیل کارمزدی که مدیران صندوق باید برای خرید اوراق بهادار جدید بپردازند، مبلغ لازم برای صدور یک واحد از صندوق مقداری بیشتر از خالص ارزش داراییها بهازای هر واحد در یک صندوق است.
Nav ابطال صندوقهای سرمایهگذاری
NAV ابطال نیز دستورالعملها و تغییرات قیمتی خاص خود را دارد. برای درخواست ابطال واحدها نیز پس از گذشت دو الی سه روز کاری از تاریخ ارائهی درخواست از ارزش NAV واحدها مقادیری بهعنوان کسورات قانونی و همچنین هزینههای مربوط به معاملات کسر شده و مطابق ارزش باقیمانده، وجوه سرمایهگذاران به آنها پرداخت خواهد شد.
صندوق جسورانه چیست و چه قدر بازدهی دارد؟
Nav آماری و صدور و ابطال صندوقهای سرمایهگذاری
وابسته به شرایط مختلف ممکن است گاهی اوقات بخشی از داراییهای یک صندوق سرمایهگذاری بازار فعالی را تجربه نکند و به دلیل معاملهنشدنش قیمت درست و صحیح و به روزی را ارائه ندهد. این حالت سبب خواهد شد تا محاسبهی NAV صندوق صرف توجه به قیمت روز و تابلوی داراییها دارای انحرافاتی با واقعیت موجود باشد. در این شرایط به مدیران صندوقها اجازه داده شده است که در چارچوب قواعد و مقرراتی خاص، امکان تغییر قیمتهای صدور و ابطال واحدها را داشته باشند. NAV آماری خالص ارزش داراییهای صندوق را مطابق با اطلاعات تابلو در زیرمجموعههای آن ارائه خواهد داد. با این اوصاف طبیعتاً اگر مدیر صندوق اقدام به تعدیل قیمت واحدها و نزدیک کردن آن به واقعیت نکرده باشد یا صندوق سرمایهگذاری مدنظر در شرایط این امر قرار نگرفته باشد، قیمت صدور واحدهای صندوق و NAV آماری بیشترین همگرایی ممکن را دارند.
برای بررسی صندوقها میتوانید از وبسایت فیپیران استفاده کنید.
چه زمانی پس از صدور واحدها امکان ابطال آن وجود دارد؟
در صندوقهای سرمایهگذاری با مفهومی به نام مدتزمان ماندگاری مواجه هستیم. این مفهوم دقیقاً به معنای همان مدت زمانی است که پس از آن میتوان اقدام به ابطال واحدهای صندوق سرمایهگذاری کرد. میزان مدتزمان ماندگاری در صندوقهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. اما اگر فرد سرمایهگذار قبل از زمان ماندگاری اقدام به ابطال واحدهای سرمایهگذاری خود کند در برخی از صندوقها صرفاً مابهالتفاوت نرخ صدور و ابطال به وی پرداخته شده و مابقی پول پس از مدتزمان ماندگاری به او پرداخت خواهد شد. در برخی دیگر از صندوقها نیز در صورت داشتن درخواست ابطال واحدهای سرمایهگذاری شده پیش از مدتزمان نگهداری، سودی به فرد سرمایهگذار پرداخت نخواهد شد. تفاوت میان صندوقهای سرمایهگذاری مختلف در این امر از مواردی است که در اساسنامه یا امید نامههای آنها بدان اشاره خواهد شد.
سخن پایانی دربارهی صدور و ابطال واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری
در این مقاله ضمن بیان تعریف صندوقهای سرمایهگذاری به انواع آن اشاره کرده و مفهوم صدور و ابطال واحدهای صندوق سرمایهگذاری، فرایند انجام آن و برخی از شرایط قانونی مربوط به آن را ذکر کردیم. در پایان باز هم به این نکته اشاره میکنیم که برخی از ویژگیهای مربوط به سازوکار صدور و ابطال در صندوقهای سرمایهگذاری وابسته به اساسنامه یا امید نامهی آنها است و این صندوقها در برخی از موارد با یکدیگر دارای تفاوت هستند. البته در مواردی نظیر دستورالعملهای محاسبهی NAV صدور و ابطال، تمامی صندوق-های سرمایهگذاری غیرقابلمعامله از قواعد و قوانین مشابهی پیروی میکنند.
2 دیدگاه
صندوقهای etf چجوری معامله میشن؟
این صندوقها در بورس قابل معامله هستند و مانند سهام شرکتهای مختلف میتوان آن را خرید و فروش کرد.