همه کسانی که وارد بازار سرمایه می‌شوند هدف‌شان کسب بازدهی است. ازاین‌رو ارزش ذاتی برای سرمایه‌گذاران و فعالان این بازار اهمیت ویژه‌ای دارد. خالص ارزش دارایی‌ها در صندوقهای سرمایهگذاری، یکی از معیارهای اصلی برای ارزیابی عملکرد صندوق است. محاسبه خالص ارزش دارایی‌ها در صندوقهای سرمایهگذاری عموماً به‌وسیله جمع‌آوری و ارزیابی ارزش تمام دارایی‌های صندوق انجام می‌شود. بعد از محاسبه ارزش تمام دارایی‌ها، بدهی‌ها را از آن کم می‌کنیم. بدین ترتیب ارزش خالص دارایی صندوق به دست خواهد آمد. با تقسیم این عدد بر تعداد واحدهای صندوق، می‌توانیم ارزش خالص هر یک از واحدها یا NAV را به دست بیاوریم.
ارزش خالص دارایی (NAV) صندوق سرمایهگذاری چیست؟
به ارزش خالص دارایی یک صندوق، در اصطلاح NAV گفته می‌شود. ارزش خالص دارایی نشان‌دهنده ارزش یک واحد صندوق سرمایهگذاری یا هر سهم شرکت سرمایهگذاری در زمان مشخص است.
کاربردهای مختلف خالص ارزش دارایی‌ها در صندوقهای سرمایهگذاری
کاربردهای مختلف خالص ارزش دارایی‌ها در صندوقهای سرمایهگذاری بسیار گسترده است. این ارزش به‌عنوان معیار اصلی برای ارزیابی عملکرد صندوق می‌تواند مورداستفاده قرار گیرد. کاربردهای مختلف خالص ارزش دارایی‌ها در صندوقهای سرمایهگذاری عبارت‌اند از:
- ارزش‌گذاری دقیق واحدهای صندوق: به‌منظور محاسبه خالص ارزش هر واحد صندوق سرمایهگذاری، مفهوم nav مورداستفاده قرار می‌گیرد. این میزان بسته به نوع صندوق از نظر سازوکار معاملاتی در فواصل زمانی مختلف محاسبه می‌شود و اطلاعاتی در خصوص ارزش واحد صندوقهای سرمایهگذاری به سرمایه‌گذاران داده می‌شود.
- مقایسه صندوقهای مختلف: با استفاده از NAV می‌توان صندوقهای مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد. از این طریق سرمایه‌گذاران می‌توانند اطلاعاتی در مورد ارزش نسبی صندوق‌ها در یک‌لحظه زمانی خاص به دست بیاورند.
- محاسبه بازده سرمایهگذاری: با بررسی روند تغییرات NAV صندوقهای سرمایهگذاری مختلف و فرازوفرود آن، خصوصاً در صندوقهای سرمایهگذاری سهامی، می‌توان میزان بازدهی سرمایهگذاری در صندوق‌ها را باتوجه‌به ارزش ذاتی آنها محاسبه کرده و با سایر گزینه‌های سرمایهگذاری مقایسه کرد.
نحوه محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV)
برای محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV) می‌توان به‌صورت فرمول زیر عمل کرد.
و همچنین برای محاسبه NAV هر واحد صندوق یا هر سهم شرکت سرمایهگذاری، باید NAV به‌دست‌آمده را تقسیم بر تعداد واحد یا سهام صندوق کنیم.
انجام معاملات صندوقهای سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس نحوه معامله، به دو نوع کلی جهت انجام معاملات صندوقهای سرمایهگذاری تقسیم‌بندی می‌شوند.
- صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر ساختار صدور و ابطال
- صندوق سرمایهگذاری قابل‌معامله در بورس یا ETF
صندوقهای قابل‌معامله در بورس، مشابه سهام شرکت‌ها و از طریق همان بستر معاملات سهام، مبادله می‌شوند. در این صندوق‌ها در فواصل زمانی کوتاه، مرتباً NAV به‌روز شده گزارش می‌شود. در صندوقهای صدور و ابطالی، در پایان روز معاملاتی NAV صندوق محاسبه و گزارش می‌شود. درخواست صدور و ابطال واحدهای این صندوق‌ها پس از گذشت دو الی سه روز کاری و کشف قیمت برای افراد متقاضی به اجرا درخواهد آمد.
صندوق قابل‌معامله یا ETF، مانند سهام در بورس معامله می‌شوند. قیمت یک صندوق ETF در طول روز معاملاتی (هر دو دقیقه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شود) و باتوجه‌به نوسان قیمت خریدوفروش آن در بازار تغییر خواهد کرد.
منظور از NAV صدور و ابطال در صندوقهای سرمایهگذاری چیست؟
اگر تا کنون متقاضی سرمایهگذاری در صندوقهای صدور و ابطالی بوده‌اید، احتمالاً تفاوت بین NAV صدور و NAV ابطال برایتان سؤال شده است. در ادامه به توضیح مختصر هر یک از این مفاهیم خواهیم پرداخت.
NAV صدور: نشان‌دهنده ارزش هر واحد صندوق سرمایهگذاری است. مبلغی که می‌بایست بابت خرید هر واحد صندوق پرداخت شود.
NAV ابطال: زمانی که سرمایه‌گذار قصد فروش واحد صندوق سرمایهگذاری را داشته باشد، به‌ازای هر واحدی که قصد فروش آن را داشته باشید، NAV ابطال، اعمال خواهد شد.
غالباً NAV صدور در صندوقهای سرمایهگذاری وابسته به فرایندهای اجرایی صندوق و همین‌طور برخی از هزینه‌های مبادلاتی بیشتر از NAV ابطال در این صندوق‌ها است.
آیا با بررسی NAV می‌توان عملکرد صندوق ارزیابی کرد؟
توجه صرف به NAV نمی‌تواند ملاکی برای بررسی کامل عملکرد یک صندوق سرمایهگذاری باشد و این کار باید با اندازه‌گیری بازده و ریسک صندوق و مقایسه آن با شاخص بورس یا صندوقهای دیگر که ماهیت آنها شبیه صندوق موردنظر است، صورت پذیرد تا منجر به یک تصمیم مناسب در انتخاب صندوق سرمایهگذاری شود. سرمایه‌گذاران صندوق سعی می‌کنند عملکرد یک صندوق سرمایهگذاری را بر اساس تفاوت‌های قیمت یا NAV همان صندوق بین دو تاریخ ارزیابی کنند. بااین‌حال، تغییرات در NAV بین دو تاریخ یکی از موارد انعکاس‌دهنده عملکرد صندوق است.
مطلب پیشنهادی: بهترین صندوق سرمایهگذاری چیست؟
جمع‌بندی خالص ارزش دارایی‌ها (NAV) در صندوقهای سرمایهگذاری
خالص ارزش دارایی (NAV) در صندوقهای سرمایهگذاری نشان‌دهنده خالص ارزش فعلی صندوق است. NAV بر اساس ارزش دارایی‌های صندوق و تعداد واحدهای صندوق سرمایهگذاری محاسبه می‌شود. این مقدار می‌تواند به‌عنوان مبنای تصمیم‌گیری برای سرمایهگذاری صندوق مورداستفاده قرار گیرد. بدین ترتیب NAV در صندوقهای سرمایهگذاری از اهمیت بالایی برخوردار است و ملاک مقایسه صندوقهای سرمایهگذاری، جهت انتخاب یک صندوق خوب قرار می‌گیرد. در نتیجه باید محاسبه آن، بسیار دقیق انجام پذیرد.
