یکی از اطلاعات مهمی که درباره‌ی سهام هر شرکتی قابل‌دسترسی است سهامدار عمده‌ی آن شرکت و همچنین زمان خریدوفروش‌هایشان است. با استفاده از این اطلاعات که در دسترس همگی افراد است نمی‌توان به طور مستقیم سیگنال‌های خریدوفروش را دریافت نمود. این موضوع به این دلیل است که انگیزهی این سهامداران با سهامداران خرد یک شرکت متفاوت است، اما باز هم تغییرات در سهامِ سهامداران عمده در زمان‌های مختلف میتواند نشانه‌ای برای سرمایه‌گذاران خرد باشد. در ادامه دررابطه‌با اینکه به چه کسانی سهامداران عمده می‌گویند و همچنین انگیزه و اهداف آنها نیز صحبت خواهیم کرد. همچنین لازم است ذکر کنیم که سهامداران خرد باید به رفتار سهامداران عمده توجه داشته باشند چون سهامداران عمده به دلیل حجم بالایی از سهام که در اختیار دارند بر بازار تسلط بیشتری دارند و می‌توانند اطلاعات مفیدی را در اختیار سهامداران خرد قرار دهند.
سهامدار عمده کیست؟
هر شخص یا مؤسسه‌ای که یک یا بیش از یک درصد سهام شرکتی را داشته باشد جز سهامدار عمده‌ی آن شرکت محسوب میشود. تفاوتی ندارد که شخص یا مؤسسه این سهام‌ها را به‌صورت یکجا خریداری کرده باشد یا به‌صورت مقطعی، اما چون یک درصد یا بیش از یک درصد سهام شرکتی را در اختیار دارند از آنها به‌عنوان سهامدار عمده (یا سهامدار درصدی) یاد میشود. اینکه بدانیم بیشتر سهامداران یک شرکت سهامداران حقوقی هستند یا حقیقی نکتهی مهمی است اما نباید فراموش کنیم که اشخاص حقیقی نیز می‌توانند مالک بیش از یک درصد شرکت باشند و از آنها در قسمت سهامداران عمده به‌عنوان شخص حقیقی نام‌برده میشود.
سهامدار خرد کیست؟
سهامدار خرد؛ اشخاصی حقیقی یا حقوقی هستند که معمولاً بخش محدودی از سهام یک شرکت (کمتر از ۱ درصد) را خریداری می‌کنند. این سرمایه‌گذاران بعضاً با انگیزه‌های کوتاه‌مدت و گاهاً برمبنای احساسات به سمت بازار بورس و سرمایه‌گذاری در آن هدایت می‌شوند و حتی ممکن است تصمیمات خود را بر اساس شایعات بازار نیز اتخاذ نمایند.
تفاوت سهامداران عمده و سهامداران خرد
همان‌طور که می‌دانیم سهامداران به دو دسته‌ی سهامداران خرد و سهامدار عمده تفکیک می‌شوند. سهامداران خرد اشخاصی حقیقی هستند که عموماً بر اساس اهداف و انگیزه‌های کوتاه‌مدت وارد بازار شدند و درصدی از آنان بر اساس جو و شایعاتی که در بازار ممکن است ایجاد بشود اقدام به خرید و یا فروش سهام خود می‌کنند اما سهامداران عمده بیشتر نگاه بلندمدت و بنیادی بر سهام خودشان دارند و همچنین این نوع از سهامداران با تیمی که توانایی تحلیل بازار به‌صورت حرفه‌ای را دارند در بازار پیش می‌روند.
نکتهی قابل‌توجه که باید در رابطه با این سهامداران بدانیم این است که در روزهایی که بازار به‌صورت منفی پیش می‌رود این سهامداران خریدار هستند و در روزهای مثبت بازار این سهامداران فروشنده هستند. این اقدام به این دلیل است که تعادل در بازار به هم نخورد و این سهامداران به دلیل اینکه حجم عمده‌ای از سهام یک شرکت را در اختیار دارند از رفتارهای هیجانی می‌بایست پرهیز نمایند برخلاف سهامداران خرد که در صف خرید خریدار هستند و در صف فروش فروشنده هستند. این امر سبب خواهد شد تا نماد شرکت مدنظر رشدهای شارپی و شدید را تجربه نکند و همچنین در اصلاحات بازار اسیر افت‌‌‌های سنگین نشود و در بلندمدت در یک مسیر باثبات و معتدل قدم بردارد.
ارزش ذاتی چیست و چگونه محاسبه میشود؟
انگیزهی سهامدار عمده از دادوستد سهام
همان‌طور که متوجه شدیم سهامدار عمده برخلاف سهامداران خرد با اهداف و انگیزه‌های بلندمدت وارد بازار می‌شوند و در بازار اقدام به خریدوفروش سهام می‌کنند. آنها به دلایل متفاوتی این کارها را انجام می‌دهند که در ادامه به برخی از اهداف آنها در این زمینه اشاره می‌کنیم. یکی از اهداف سهامداران عمده مدیریت بر شرکت و تأثیرگذاری بر سیاست‌های مدیریتی شرکت است. سهامداران به نسبت سهامی که در اختیار دارند می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های مجامع حق رأی داشته باشند و هرچه میزان سهام آنها بیشتر باشد در تصمیم‌گیری‌ها حق رأی بیشتری خواهند داشت.
نکته‌ای که باید بدانیم این است که اگر سهام‌داری مالک بیش از ۱۶.۷ درصد سهام شرکتی باشد صاحب کرسی به‌حساب می‌آید و میتواند در تعیین هیئت‌مدیره نقش داشته باشد. همچنین باید بدانیم که سیاست‌گذاری‌های شرکت بر اساس میانگین نظرات سهامداران عمده خواهد بود؛ بنابراین ممکن است یک سهامدار عمده حتی به دلیل تسهیل در فرایند زنجیره‌‌‌ی تأمین در بخش دیگری از سبد دارایی‌‌‌اش اقدام به خرید سهام یک شرکت کند.
یکی دیگر از مواردی که سهامدار عمده برای آن اقدام به خریدوفروش سهام می‌کنند ایجاد توازن در عرضه و تقاضا است. این هم به این دلیل است که چون این سهامداران سهام بیشتری از شرکت را در اختیار دارند برای ایجاد تعادل می‌توانند به خریدوفروش اقدام نمایند، برای مثال برای حمایت از یک سهم آن را می‌خرند و برای کنترل هیجان به وجود آمده در بازار اقدام به عرضه‌ی سهام می‌کنند تا این تقاضای هیجانی را کنترل نمایند.
یکی دیگر از انگیزه‌های سهامداران عمده این است که به‌مانند سهامداران خرد به دنبال کسب سود هستند و با معاملات کوچک سودهایی در کوتاه‌مدت به دست می‌آورند و با بخش بیشتری از دارایی خود به سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌پردازند که تحرکات این نوع سهامداران میتواند موردتوجه سهامداران خرد قرار بگیرد.
تأثیرات سهامدار عمده بر عملکرد شرکت
سهامدار عمده از روش‌های گوناگونی می‌توانند بر عملکرد شرکت اثرگذار باشند. از جمله این موارد میتوان به این اشاره کرد که عملکرد یک شرکت حاصل تصمیماتی است که مدیران شرکت اتخاذ می‌نمایند و چون سهامدار عمده در تعیین مدیران نقش دارند، می‌توانند بر عملکرد یک شرکت نیز اثرگذار باشد و اگر انتخاب سهامداران مناسب باشد این اثرگذاری مثبت و اگر نامناسب باشد اثرگذاری منفی خواهد بود.
نحوه‌ی واگذاری سهام توسط سهامدار عمده
درصورتی‌که سهامدار عمده تصمیم به فروش درصد قابل‌توجهی از سهام خود بگیرند فروش این سهام در تابلوی معاملات امکان‌پذیر نیست و سهامداران عمده باید سهام خود را به‌صورت معاملات بلوکی به فروش برساند. معاملات بلوکی به معاملاتی گفته میشود که با حجم بالا به فروش می‌رسد و محدودیت‌هایی از طرف سازمان بورس برای این نوع از معاملات وجود ندارد. نکته‌ای که لازم است بدانیم این است که قیمت فروش در چنین معاملات متفاوت از قیمت روز سهم است که باتوجه‌به منافع سهامداران در نظر گرفته میشود. قیمت بیرون‌آمده از معاملات بلوکی میتواند دارای اثرات مثبت یا منفی بر روی دیدگاه سهامداران خرد بوده و سبب بروز برخی تغییرات قیمتی در تابلوی اصلی معاملات سهم نیز بشود.
مشاهده لیست سهامدار عمده در بورس
هر شخصی میتواند با مراجعه به سایت tsetmc.com و باز کردن صفحه‌ی سهامداران هر سهمی، لیست سهامدار عمده‌ی هر سهم و همچنین تغییرات ایجاد شده در میزان مالکیت آن سهامدار عمده از نماد مدنظر را مشاهده نماید. راهنمایی تصویری آن را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.
همچنین شما می‌توانید از طریق صفحه‌ی اصلی وب‌سایت tsetmc.com وارد فهرست شوید و مطابق با راهنمای تصویری زیر به لیست کامل تغییرات سهامداران عمده‌ی همه‌ی نمادها دسترسی پیدا کنید. ابتدا وارد صفحه‌ی اصلی شوید و بر روی نمایش فهرست کلیک کنید.
سپس مطابق تصویر فوق در صفحه جدید بر روی تغییر سهام سهامداران عمده کلیک نمایید.
سپس بر روی دریافت فایل اکسل کلیک کنید.
کاربرد اطلاعات سهامدار عمده
لازم است که بدانیم در شرایط بحرانی چون صف فروش اگر سهامدار عمده اقدام به خرید سهام بکند علامتی است در جهت نقدشوندگی سهام و همچنین اهمیتی که این سهام برای سهامدار عمده دارد. اگر بخواهیم رفتار سهامداران عمده را در صف خرید بررسی نماییم، ممکن است به این نتیجه برسیم که اگر سهامداران عمده در این وضعیت اقدام به عرضه‌ی بیش از حد سهام نماید و مانع از رشد سهام شود و یا با داد‌وستدهای کوچک اقدام به نوسان‌گیری از سهامداران خرد نماید، علامتی است در جهت اینکه این سهام مناسب نیست زیرا ریسکی به‌غیراز ریسک‌های دیگر برای این سهام وجود دارد و آن هم این است که سهامدار عمده با قیمت تابلو بازی می‌کند.
شناسایی تحرکات سهامدار عمده
زمانی که ما در تابلوخوانی رفتار سهامداران را بررسی می‌کنیم به برخی از نکات خواهیم رسید. زمانی که تعداد خریداران و فروشندگان سهامدار عمده پایین باشد ممکن است آنها اهداف خاصی را داشته باشند که شناسایی این اهداف به‌راحتی ممکن نیست. اما زمانی که این اعداد یعنی خریدوفروش این سهامداران افزایش یابد به‌طورقطع دلایلی دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم. در حالتی که خریداران به نسبت فروشندگان بیشتر باشند به این منظور است که قدرت به سمت خرید است، بازار خواهان حرکت است و سهامداران عمده در حال حمایت از سهم هستند و این سهام ممکن است رشد خوبی داشته باشد. شناسایی تحرکات سهامداران عمده میتواند در شناسایی روند آینده‌ی سهم به ما کمک کند.
این اتفاق به‌صورت عکس هم رخ می‌دهد و این زمانی است که سهامداران عمده اقدام به فروش سهام خود بکنند که به‌طورقطع علامت منفی در رابطه‌با سهام موردنظر خواهد بود. مهم است که بدانیم اگر فروش سهام به‌صورت کد به کد حقوقی به حقیقی بوده باشد سهام رشد خواهد کرد. این مسئله را میتوان به شکل ساده‌‌‌تری با استفاده از مفهوم سهام شناور توضیح داد. قبل از آغاز حرکت‌‌‌های صعودی در قیمت سهام، به‌اصطلاح سهام شرکت خشک میشود. این اصطلاح به معنای آن است که قبل از حرکت شدید قیمت سهام، میزان شناوری آن کاهش پیدا کرده و درصد بیشتری از تعداد سهام به تملک سهامداران عمده درخواهد آمد.
جمع‌بندی پیرامون سهامدار عمده
همان‌طور که اشاره شد سهامداران عمده به شخص یا مؤسساتی می‌گویند که مالک یک یا بیش از یک درصد سهام شرکتی باشند. این به این معنی است که سهامداران عمده می‌توانند اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند. سهامداران عمده از چند منظر با سهامداران خرد متفاوت هستند از جمله این که اکثر سهامداران عمده اهداف بلندمدت را در نظر می‌گیرند و سرمایه‌گذاری می‌نمایند درصورتی‌که سهامداران خرد باهدف‌های کوتاه‌مدتی چون کسب سود وارد بازار سرمایه می‌شوند.
همچنین سهامداران خرد اشخاصی هستند که باتوجه‌به فضایی که در بازار سرمایه پیش می‌آید اقدام به حضور در این بازار می‌کنند و ممکن است مدت‌زمان زیادی هم در این بازار حضور نداشته باشند اما سهامداران عمده باتوجه‌به اینکه سهام زیادی از شرکت‌ها را در اختیار دارند می‌بایست بر بازار کنترل داشته باشد و در زمان‌های بحرانی به‌درستی تصمیم‌گیری نمایند و از شرایط پیش‌آمده خارج بشوند. همچنین به دلیل اینکه در انتخاب مدیران نقش دارند باید برای حرکت شرکت به سمت صحیح در انتخاب‌های خود بسیار دقت نمایند و سیاست‌های درست را اتخاذ کنند.
2 دیدگاه
تحرکات سهامدار‌های عمده رو کجا میشه دید؟
در وب‌سایت tsetmc