هر معامله‌گری باید از ساعت کاری بازار بورس اطلاع داشته باشد. بازار بورس در هر کشور، ساعت کاری مختص خود را دارد. در ایران، بورس از روز شنبه تا چهارشنبه در ساعاتی معین، فعال است؛ بنابراین سرمایه‌گذاران و شرکت‌های مختلف، در این زمان‌های مقرر شده، قادر به اجرای معاملات در بورس خواهند بود. در این مطلب قصد داریم تا در خصوص ساعت کاری بازار بورس صحبت کنیم. این‌که چه زمانی، بهترین موعد برای معاملات است یا تعطیلات بورس دقیقاً چه روزهایی است و بسیاری سؤالات دیگر که برای فعالان این بازار مطرح می‌شود، در این مطلب پاسخ داده خواهد شد.
ساعت کار بورس
هر بازاری (خریدوفروش کالا) در یک‌زمان مشخص افتتاح می‌شود و در یک‌زمان نیز، بسته می‌شود. بازار بورس نیز از این قاعده مستثنی نیست. یعنی معاملات بورسی در یک بازه‌ی زمانی مشخص، قابل‌اجرا خواهند بود. این بازه‌ی زمانی به‌عنوان ساعت کار بورس شناخته می‌شود. افرادی که در بورس فعالیت دارند، باید ساعت کاری این بازار را بشناسند.
بر اساس رفتار معامله‌گران در بازار بورس، ساعت کاری آن به دو بخش «پیش گشایش» و «زمان معاملات سهام» تقسیم می‌شود. در ادامه‌ی مطلب، این دو بخش را شرح داده‌ایم و زمان هر یک را اعلام کرده‌ایم.
زمان پیش گشایش در بورس
به‌طورکلی، بازار بورس در ایران از روز شنبه تا چهارشنبه فعال است. در این مدت، هر روز از ساعت ۸:۴۵ تا ۹ صبح، به‌عنوان زمان پیش گشایش شناخته می‌شود. یعنی بازه‌ی زمانی پیش گشایش حدود ۱۵ دقیقه (یک ربع ساعت) است. این بازه درگذشته، حدود نیم ساعت طول می‌کشید. اما از سال ۱۴۰۰ سازمان بورس آن را به ۱۵ دقیقه کاهش داد. حال ببینیم در این زمان، چه کاری انجام می‌شود؟
در زمان پیش گشایش، معامله (خرید یا فروش) انجام نمی‌شود. در این بازه، تنها سفارش‌ها ثبت و حذف خواهند شد؛ بنابراین در این زمان، صف‌های سفارش‌گیری خریدوفروش را می‌بینید که سرمایه‌گذاران برای خرید سهم یا فروش سهم قبلی، بسته‌اند. این صف‌ها ممکن است حالت نمایشی داشته باشند؛ بنابراین سرمایه‌داران باید مراقب باشند تا تحت‌تأثیر جو به وجود آمده، قرار نگیرند.
در زمان پیش گشایش، معامله‌گران سفارش‌های خود را ثبت می‌کنند و در صف قرار می‌گیرند. بعد از اتمام این بازه‌ی زمانی، نوبت به پرداخت و ثبت می‌رسد و بر اساس نوبت سفارش‌های ثبت شده، معاملات نهایی خواهد شد.
شاخص‌کل چیست؟ چگونه محاسبه می‌شود؟
زمان معاملات سهام – ساعت کار بورس
از ساعت ۹ صبح (پایان زمان پیش گشایش)، معاملات عادی بورس آغاز می‌شود. این معاملات تا ساعت ۱۲:۳۰ ظهر ادامه دارد. در این بازه، خریدوفروش سهام و اوراق بهادار انجام می‌شود.
زمان معاملات سهام، خود به دو بخش تقسیم می‌شود. از ساعت ۹ تا ۱۰:۳۰ بخش اول و از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۲:۳۰ بخش دوم زمان معاملات سهام شناخته می‌شود. مبنای این بخش‌بندی، تعیین شدن نرخ ارزهایی مانند دلار و کالاهای جهانی مانند فلزات در ساعت ۱۰:۳۰ است. این تعیین شدن قیمت‌ها، بر معامله‌ی آن‌ها تأثیرگذار خواهد بود؛ بنابراین انتظار می‌رود که از ساعت ۱۰:۳۰ به بعد، معاملات بورسی، جدی‌تر شوند. پیش‌ازاین ساعت غالباً نمادهایی که وضعیت تکنیکالی بهتری دارند معامله شده و کل معاملات از حجم چندان بالایی برخوردار نیست.
بهترین زمان معامله در بورس – ساعت کار بورس
همان‌طور که در بخش قبلی بیان کردیم، ساعت کاری معاملات در بازار بورس، از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر (روزهای شنبه تا چهارشنبه) است. در این بازه، می‌توان اوراق بهادار یا سهام یا کالای موردنظر را معامله کرد. نکته‌ای که وجود دارد این است که در سرتاسر این بازه‌ی زمانی، حجم معاملات یکسان نیست. یعنی در نیم ساعت ابتدایی شروع بازه و نیم ساعت پایانی، شاهد انجام معاملات بیش‌تری به نسبت زمان مابین هستیم. اکنون این سؤال مطرح می‌شود که بهترین زمان برای انجام معامله در بورس، چه ساعتی است؟
معامله در بورس، به معنای خرید یا فروش یک سهم، اوراق بهادار یا کالا است؛ بنابراین وقتی به دنبال زمان مناسب برای معامله می‌گردیم، یک‌زمان خوب برای خرید یا فروش مدنظرمان است. مسلماً برای خرید، به دنبال زمانی هستیم که نرخ‌ها به حداقل خود رسیده باشند. تا با پرداخت پول کم‌تر، صاحب آن سهم یا کالا شویم. برعکس برای فروش سهام، به دنبال یک‌زمان اوج قیمتی هستیم.
بهترین زمان برای خرید، دقایق پایانی زمان معاملات در بازار بورس است. یعنی یک ربع آخرِ کار بازار بورس (از ساعت ۱۲:۱۵ تا ساعت ۱۲:۳۰). در این زمان، به دلیل فروش بالا، قیمت‌ها کم‌تر میشوند؛ بنابراین معامله‌گران قادر خواهند بود تا سهم مورد نظرشان را با قیمت کم‌تری خریداری کنند.
بهترین زمان برای فروش، دقایق ابتدایی زمان معاملات در بازار بورس است. یعنی یک ربع اولِ کار (از ساعت ۹ تا ۹:۱۵) در این زمان، معاملات حالت هیجانی دارد. هیجان در بازار بورس، سبب می‌شود تا قیمت‌ها به بالاترین حد ممکن برسند.
معاملات خارج از ساعت کار بورس
این امکان وجود دارد که برخی از معاملات برای برخی از نمادها، بنا به دلایلی خاص به ساعات بعد از ساعات معاملاتی بازار بورس موکول شوند. در این وضعیت، ناظر بازار، پیغام‌هایی را مبنی بر اعلام ساعت دقیق معاملات آن نمادها، منتشر می‌کند.
ساعت کاری بازارهای مالی ایران
همان‌طور که می‌دانید، در ایران، بازارهای مالی زیادی وجود دارد. در هر یک از این بازارهای مالی، به معامله در خصوص کالا یا یک آیتم خاص پرداخته می‌شود. در ادامه، لیستی از ساعت کاری را به تفکیک هر بازار مالی بیان نموده‌ایم.
توجه فرمایید که در هر تالار، محصولات مربوط به همان گروه، معامله می‌شود. به‌عنوان‌مثال در تالار فرآورده‌های نفتی، محصولات حاصل شده از فعالیت پالایشگاه‌ّها، مانند گوگرد، گرانوله و … معامله میشوند.
ساعت معامله بورس انرژی
بورس انرژی در رینگ داخلی از ۹:۳۰ تا ۱۶:۳۰ فعال است. بورس انرژی در رینگ بین‌المللی از ۹:۳۰ تا ۱۶:۳۰ الی ۱۷ فعال خواهد بود.
ساعت معامله در فرابورس
فرابورس، بازاری مشابه بازار بورس است. البته شرایط ورود به فرابورس بسیار ساده‌تر است؛ بنابراین، شرکت‌ها خیلی آسان‌تر میتوانند مجوزهای لازم برای فعالیت در فرابورس را فراهم نمایند.
هرچند بازار بورس و فرابورس دو مقوله‌ی مجزا هستند، اما زمان فعالیت در آن‌ها، با هم تفاوتی ندارد. یعنی مشابه با بازار بورس، از ساعت ۸:۴۵ تا ساعت ۹، زمان ثبت سفارش در فرابورس بوده و از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ نیز معاملات انجام میشوند.
ساعت معاملات حق‌تقدم – ساعت کار بورس
حق‌تقدم، امتیازی است که شرکت‌ها برای سهام‌داران خود در هنگام درخواست افزایش سرمایه‌ی شرکت صادر می‌کنند. این گواهی، قابلیت معامله دارد. یعنی سهام‌داران شرکتی که گواهی حق‌تقدم برای آن‌ها صادر شده است، میتوانند آن را در بورس، مورد معامله قرار دهند. ساعت معاملات حق‌تقدم، از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ است.
ساعت معاملات در صندوقها – ساعت کار بورس
صندوقهای سرمایهگذاری به دو دسته‌‌‌‌‌‌ی قابل معامله ETF و غیرقابل‌معامله مبتنی بر ساختار صدور و ابطال تقسیم‌‌‌‌‌‌بندی میشوند. صندوقهای ETF از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۱۵ فعالیت می‌کنند و صندوقهای مبتنی بر ساختار صدور و ابطال نیز طبق قاعده‌‌‌‌‌‌ی کلی میتوانند تا ساعت ۱۶ به پذیرش درخواست صدور و ابطال بپردازند. البته مطابق با اساس‌‌‌‌‌‌نامه و امید نامه‌ی این صندوقها ساعت پذیرش قابل تمدید خواهد بود.
تعطیلات بورس
همان‌طور که در این مطلب ذکر کردیم، بازار بورس در ایران از روز شنبه تا چهارشنبه فعال است؛ بنابراین روزهای پنج‌شنبه و جمعه، به‌عنوان تعطیلات بازار بورس شناخته میشوند. در روزهای تعطیل، بازار بورس هیچ فعالیتی ندارد و مجدد انجام معاملات به آغاز هفته‌ی بعد، موکول می‌شود.
به‌غیراز پنج‌شنبه و جمعه‌ی هر هفته، بازار بورس در روزهای تعطیل رسمی تقویم ایران نیز فعالیتی ندارد؛ بنابراین ایامی مانند تعطیلات رسمی نوروز نیز به‌عنوان تعطیلات بورس شناخته می‌شود. در خصوص سایر تعطیلی‌‌‌‌‌‌های اتفاقی ناشی از شرایط جوی و… نیز، برای پی‌‌‌‌‌‌بردن به فعالیت یا عدم فعالیت بورس، کافی است به تعطیل بودن یا نبودن بانک‌‌‌‌‌‌ها نگاه کنیم. اگر طبق شرایطی خاص بانک‌‌‌‌‌‌ها نیز تعطیل اعلام شوند، معاملات بورس نیز تعطیل خواهد بود. در صورت بروز اتفاقات و تحولاتی نظیر جنگ و یا حوادث تروریستی نیز مطابق مقررات سازمان بورس می‌‌‌‌‌‌تواند معاملات را محدود کرده و یا دامنه نوسان را تغییر دهد.
سرمایهگذاری در بانک به همراه جزئیات و مزایای آن
جمع‌بندی درباره‌ی ساعت کار بورس
آشنایی با ساعت کاری بازار بورس، به معامله‌گران کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی صحیح‌تر و دقیق‌تری را برای معاملات خود، تنظیم نمایند. همچنین شناخت زمان‌های طلایی معاملات، به‌دقت بالاتر و کاهش احتمال زیان کمک شایانی می‌کند.
هر روز هفته از شنبه تا چهارشنبه، از ساعت ۸:۴۵ تا ۱۲:۳۰ به‌عنوان ساعت کاری بازار بورس، شناخته می‌شود. در این بازه‌ی زمانی، به‌استثنای تعطیلات رسمی اعلام شده در تقویم ایران، معامله‌گران میتوانند در بورس فعالیت داشته باشند. یک ربع اول به ثبت سفارش‌ها اختصاص‌داده‌شده است و از ساعت ۹، معاملات رسمی بورس، آغاز خواهد شد.
در بازه‌ای که به‌عنوان ساعت کاری بورس معرفی شد، حجم معاملاتی یکسان نیست. معمولاً شروع و پایان این بازه زمانی، معاملات بیش‌تری صورت می‌گیرند. یک ربع اول ساعت کاری معاملات (یعنی از ساعت ۹ تا ۹:۱۵) به‌عنوان زمان طلایی برای فروش سهام در نظر گرفته می‌شود. همچنین پانزده دقیقه‌ی انتهایی ساعت کاری معاملات (یعنی از ساعت ۱۲:۱۵ تا ۱۲:۳۰) بهترین زمان برای خرید سهام در بازار بورس است. افت‌وخیز قیمت سهام در زمان‌های یاد شده به عوامل زیادی از جمله هیجانات بازار و تقاضای خرید سهام، باز می‌گردد.
